ΑΝΤΙ-ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ

                               ΜΑΡΙΑ     ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ-ΔΕΛΙΒΑΝΗ

                                                 

                           ΑΝΤΙ- ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ

                  ΙΔΡΥΜΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΙ ΜΑΡΙΑΣ ΔΕΛΙΒΑΝΗ

                                                                2011

 Πρόλογος

Με κορυφούμενη αγωνία για την καταστροφή που αναμένει την Ελλάδα,  δεμένη χειροπόδαρα   με ένα Μνημόνιο επαίσχυντο, αποικιοκρατικό, εξευτελιστικό και εγκληματικό, που καθιστά σκλάβους τους Έλληνες, έγραψα τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο ανά χείρας δοκίμιο.

Η επιβολή αυτού του Μνημονίου, ως δήθεν μονόδρομου, καθώς και η συστηματική κατατρομοκράτηση του λαού από τους αρμόδιους κυβερνητικούς και τα ΜΜΕ- με ελάχιστες δυστυχώς εξαιρέσεις-  του δημιούργησαν ανείπωτη  σύγχυση, πανικό και υπέρτατη ανασφάλεια.  

Επειδή η σωτηρία της Ελλάδας θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα κατορθώσει να αποτινάξει  τον ατιμωτικό αυτό ζυγό του Μνημονίου, και να επουλώσει τις βαθιές της πληγές με ανάπτυξη και μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη, φρονώ ότι είναι πρωταρχικής  σημασίας  μια καλύτερη πληροφόρηση του λαού, γύρω από το χρέος και τα ελλείμματα.

Πρόκειται για κείμενα που εμφανίζονται με χρονολογική σειρά και απεικονίζουν τις διάφορες φάσεις του  προβλήματος. Αποτελούν, εξάλλου, εισαγωγή στο πιο αναλυτικό εγχειρίδιο που ακολουθεί με τίτλο Όλη η Αλήθεια για το Χρέος και τα Ελλείμματα.   


Εκδόσεις  Ιδρύματος Δελιβάνη και κορνηλία σφακιανάκη                    

Συνέντευξη στον δημοσιογράφο Ηλία Μπέλλο της Ισοτιμίας

Στον Ηλία Μπέλλο 




«Η πτώχευση αποτελεί τη μοναδική βεβαιότητα, αν δεν επιτευχθεί κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους» τονίζει σε αποκλειστική συν΄ντευξη που παραχώρησε η πρώην πρύτανης, καθηγήτρια οικονομικών του Πανεπιστήμιου τη Μακεδονίας, Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη.



«Ωστόσο», συνεχίζει, «αυτή αναβάλλεται, μέχρις ότου ολοκληρωθούν όλες εκείνες οι μεταρρυθμίσεις, στο χώρο της αγοράς εργασίας, που απαιτούνται από τον σκληρό πυρήνα των νεοφιλελεύθερων, και που υπόσχονται να επαναφέρουν τις εργασιακές σχέσεις στο καθεστώς που επικρατούσε στις αρχές του 19ου αιώνα». Χαρακτηρίζει την υπογραφή του μνημονίου εγκληματική ενέργεια και ανησυχεί για «το σενάριο στάχτης και καταστροφής, που πάγια αφήνει πίσω του το ΔΝΤ». Εκτιμά ότι « όταν έρθει η ώρα της αναδιάρθρωσης, θα πρέπει καταρχήν να επιδιώξουμε άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής του ΔΝΤ, 12-15 χρόνων επιμήκυνση της πληρωμής, όσο γίνεται χαμηλότερο επιτόκιο και ενδεχόμενα 20% hair cut». 



Ερ.: Ποιο είναι το κεντρικό σας σενάριο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας; 



Απ.: Χωρίς ριζική αλλαγή της μακροοικονομικής μας πολιτικής οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε πλήρες αδιέξοδο. Σε 2-3 χρόνια η πτώχευση θα είναι αναπότρεπτη. Παρότι οι στόχοι του Μνημονίου είναι, αντικειμενικά, απραγματοποίητοι η υποχρέωση, που τόσο παράλογα αναλάβαμε, να τους επιδιώξουμε, είναι καταστρεπτική για την οικονομία μας. Πράγματι, είναι ξεκάθαρο ότι οι όροι του Μνημονίου αντιβαίνουν στον απαράβατο, για τη μείωση χρέους και ελλειμμάτων κανόνα, που είναι η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ ταχύτερου από τον αντίστοιχο του χρέους. Στην περίπτωσή μας, ωστόσο, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα ανέρχεται και μετά το 2014, ενώ μόνο οι ανάγκες πρόσθετου δανεισμού και εξυπηρέτησης του χρέους θα απαιτούν το 8-10% του ΑΕΠ επ’ αόριστον. 



Οι αναμενόμενες συνέπειες για την οικονομία και τον ελληνικό λαό είναι εφιαλτικές. Το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα μειωθεί μέχρι και 10% τα επόμενα χρόνια, η ανεργία θα σκαρφαλώσει στο 20%, ο πληθωρισμός –στην ουσία, βέβαια, στασιμοπληθωρισμός- θα υπερβεί το 7%, το Κράτος Πρόνοιας θα ελαχιστοποιηθεί, οι απολύσεις θα είναι μαζικές, τα ανεξέλεγκτα πια ύψη των κάθε μορφής ανισοτήτων θα αποκλείουν την ομαλοποίηση της οικονομίας, η κοινωνική συνοχή θα εκτροχιαστεί και η εγκληματικότητα θα κορυφωθεί. Πρόκειται για το σενάριο στάχτης και καταστροφής, που πάγια αφήνει πίσω του το ΔΝΤ. Και να προσθέσω ότι αυτή η κόλαση σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούσε μονόδρομο για την Ελλάδα. Αντιθέτως, αυτή η τραγωδία υπήρξε το συνδυασμένο αποτέλεσμα πανικού, κακών χειρισμών, έλλειψης εμπειρίας και φαντασίας, αλλά και ασύγγνωστης άγνοιας των ιδιαιτεροτήτων και των δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας.



Ερ.: Ποιος φταίει για την σημερινή κατάσταση και τι πρέπει να προταχθεί; 



Απ.: Ήταν εγκληματική η υπογραφή του Μνημονίου. Γιατί, θα έπρεπε να αγωνιστούμε εξαρχής με νύχια και δόντια για να αποφύγουμε την κατάκτησή μας από τον σκληρότερο και πιο αδυσώπητο διεθνή οργανισμό, αυτόν δηλαδή, που υπηρετεί πιστά και αποκλειστικά τους δανειστές, κατακρεουργώντας αλύπητα τους οφειλέτες. Και παρότι, από την αρχή ήταν ξεκάθαρο ότι η μοναδική μας διέξοδος ήταν η αναδιάρθρωση του χρέους- αφού δεν είχαμε φροντίσει να εξασφαλίσουμε εξωευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης, και κατεξοχήν την Κίνα- , την απεμπολήσαμε χωρίς και να δικαιολογήσουμε το γιατί. 



Την ύστατη, λοιπόν, αυτή στιγμή, και πριν μας καταπιεί το βάραθρο που χάσκει μπρος μας, πρέπει να επιστρατεύσουμε τη σωρεία των αντικειμενικών επιχειρημάτων, που διαθέτουμε και που κάκιστα δεν χρησιμοποιήσαμε μέχρι τώρα. Να βροντοφωνήσουμε, καταρχήν, το αυταπόδεικτο: ότι δηλαδή, η κατάντια μας δεν μπορεί να οφείλεται στο ότι είμαστε δήθεν «διεφθαρμένοι, απατεώνες κλπ», μια και μοιραζόμαστε την κακοτυχία μας με ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο. Να τονίσουμε ότι μας συντροφεύει, στην πτώση μας, και η Ιρλανδία, αυτό το «οικονομικό θαύμα» του αιώνα, που επί δεκαετίες αποτελούσε λαμπερή βιτρίνα.



Ερ.: Πιστεύετε ότι οι εξελίξεις ήταν προδιαγεγραμμένες; 



Απ.: Σαφέστατα, λοιπόν, δεν μπορεί να είναι τυχαία η καταβαράθρωση ολόκληρου του ευρωπαϊκού νότου. Αντιθέτως, είναι συνέπεια των επιλογών της μακροοικονομικής πολιτικής της ΕΕ και της ευρωζώνης, που όπως περίτρανα αποδεικνύεται, καταδίκαζε επί δεκαετίες τις λιγότερο προηγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες, σε αδυναμία πραγματικής σύγκλισης, σε απώλεια ανταγωνιστικότητας και σε προοδευτική υποκατάσταση της παραγωγής παραδοσιακών τους προϊόντων, με εισαγωγές. Η Γερμανία ήταν αυτή που επωφελήθηκε το περισσότερο, απομυζώντας τον πλούτο του ευρωπαϊκού νότου. 



Η Γερμανία στρέφει ήδη το βλέμμα της προς άλλα γεωγραφικά πλάτη, κρίνοντας ότι πήρε από την ΕΕ και το ευρώ όλα όσα μπορούσαν να της εξασφαλίσουν. Με τη συμπεριφορά της, και δυστυχώς με τη συμπαράσταση της Γαλλίας, σπρώχνει ήδη τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου σε ηθελημένη έξοδο από την ΕΕ-ευρωζώνη. Για την υπεράσπισή μας, επιπλέον, θα χρειαστεί να διαλύσουμε και το μύθο ότι δήθεν ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης, δημιουργήθηκε για τη σωτηρία μας, ενώ είναι βέβαιο ότι απέβλεπε ολοκληρωτικά, στη διάσωση των τραπεζών. Και να προστεθεί ακόμη ότι χάρις στο δάνειο που μας δόθηκε εξασφαλίζουν παχυλά κέρδη οι πλούσιοι εταίροι μας, από τη διαφορά του επιτοκίου που εμείς καταβάλουμε και του επιτοκίου με το οποίο δανείζονται οι ίδιοι. 



Ερ.: Πόσο πιθανή βλέπεται την γρήγορη επιστροφή στην ανάπτυξη; 



Απ.: Απουσιάζει η αναπτυξιακή διάσταση. Ωστόσο, αποτελεί καθαρή ουτοπία κάθε συζήτηση γύρω απ’ αυτήν, και για όσο χρόνο είμαστε χειροπόδαρα δεμένοι με το βαθύτατα υφεσιακό και αντιαναπτυξιακό περιβάλλον του ΔΝΤ. Αλλά, και το ΔΝΤ, σε αντίθεση με ότι κατά καιρούς επίσημα υποστηρίζει, αποκλείει ηθελημένα από το μείγμα της πολιτικής του την ανάπτυξη, γιατί σ’ αυτήν περιλαμβάνονται και τυχόν κίνδυνοι αποτυχίας στους οποίους δεν πρέπει να εκτεθούν οι δανειστές. Αντιθέτως, η πάγια τακτική του ΔΝΤ είναι η αρπαγή του ήδη υπάρχοντος πλούτου των θυμάτων του, και η εγκατάλειψή τους στη συνέχεια. 



Ερ.: Πόσο πιθανή είναι μια αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους ;



Απ.: Παρότι δεν το ομολογούν, ωστόσο έλληνες και ξένοι αρμόδιοι είναι πλήρως ενήμεροι για το ότι η όλη συζήτηση γύρω από τα επιτεύγματα των όρων του Μνημονίου ανήκει στο θέατρο σκιών. Αντιθέτως, σε πείσμα των απάνθρωπων και σωρευτικών θυσιών, στις οποίες υποβάλλονται τα ασθενέστερα τμήματα του ελληνικού λαού, η πτώχευση αποτελεί τη μοναδική βεβαιότητα, αν δεν επιτευχθεί κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους. Ωστόσο, αυτή αναβάλλεται, μέχρις ότου ολοκληρωθούν όλες εκείνες οι μεταρρυθμίσεις, στο χώρο της αγοράς εργασίας, που απαιτούνται από τον σκληρό πυρήνα των νεοφιλελεύθερων, και που υπόσχονται να επαναφέρουν τις εργασιακές σχέσεις στο καθεστώς που επικρατούσε στις αρχές του 19ου αιώνα. 

Σε ότι αφορά στη μορφή, που τελικά θα λάβει αυτή η αναδιάρθρωση, αρκούμαι να υπενθυμίσω ότι υπάρχει σωρεία συνδυασμών και εναλλακτικών επιλογών, ότι ουδόλως αυτή ισοδυναμεί με πτώχευση, όπως συχνά υποστηρίζεται ακόμη και από επίσημα χείλη, αλλά ούτε και αποτελεί sine qua non λόγο για την έξοδο της χώρας μας από την ΕΕ και την ευρωζώνη. Και όταν έρθει η ώρα της αναδιάρθρωσης, θα πρέπει καταρχήν να επιδιώξουμε άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής του ΔΝΤ, 12-15 χρόνων επιμήκυνση της πληρωμής, όσο γίνεται χαμηλότερο επιτόκιο, ενδεχόμενα 20% hair cut, και βέβαια πλήρη συναίνεση των δανειστών μας.

"Η φονική κρίση και η ελληνική τραγωδία"

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας θα σας προβληματίσει με μια νέα και επαναστατική ερμηνεία σχετικά με τα αίτια που δημιούργησαν το δραματικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η παγκόσμια καθώς και η ελληνική οικονομία. Υποστηρίζεται ότι πρόκειται για γενικευμένη κρίση του συστήματος, που είναι ταυτόχρονα οικονομική, κοινωνική, ηθική και περιβαλλοντική, και που προκλήθηκε από τις ακρότητες και τις υπερβολές των φανατικών νεοφιλελευθέρων. Απορρίπτονται, έτσι, ως επιφανειακές, όλες εκείνες οι γνωστές προσπάθειες που αποδίδουν την τρέχουσα κρίση αποκλειστικά και μόνο στην αλόγιστη συμπεριφορά των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κατά τη διαχείριση κινδύνων και, αντιθέτως, προβάλλεται ως κυρίαρχη αιτία της η έκρηξη των ανισοτήτων στην κατανομή του εισοδήματος, μετά το '80, σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο. Με βάση τα επίσημα δεδομένα για την υφήλιο, διαπιστώνεται ένας μακρόχρονος σφετερισμός των μισθών από τα κέρδη, που μπόρεσε να πραγματοποιηθεί χάρη στην εφαρμογή μέτρων από το βαρύ οπλοστάσιο της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας. Ο επικίνδυνος διαχωρισμός του μισθού από την παραγωγικότητα της εργασίας απεικονίζεται στην κάθετη πτώση του μεριδίου των μισθών, στο ΑΕΠ, προς όφελος των κερδών, της τάξης των 10 περίπου μονάδων. Ακριβώς οι σοβαρές συνέπειες αυτής της μείωσης, που, αναμφίβολα, ξεπέρασε κατά πολύ τα σχετικά επιτρεπτά όρια στη σχέση μισθών και κερδών μέσα στο ΑΕΠ, προβάλλονται στο ανά χείρας έργο και ενοχοποιούνται για την έλευση της τρέχουσας παγκόσμιας κρίσης, καθώς και για την καταιγίδα που πλήττει την ελληνική οικονομία. Η δυνατότητα συνέχισης της -οπωσδήποτε- μη υγιούς λειτουργίας των σύγχρονων οικονομιών εδράζεται, εφεξής, αφενός στον υπερδανεισμό των εργαζομένων, ώστε να εξασφαλιστεί στοιχειωδώς η ζήτηση βασικών αγαθών και υπηρεσιών, και αφετέρου στην υπερβολική ρευστότητα των πλουσίων και υπερπλουσίων. Αυτή η τελευταία κατευθύνεται κυρίως στα χρηματιστήρια, απαιτώντας ολοένα και μεγαλύτερες αποδόσεις και προκαλώντας, έτσι, τις κερδοσκοπικές φούσκες και, τελικά, τις κρίσεις. Η μοναδική οδός εξόδου από την κρίση αλλά και από τη δραματική ελληνική περιπέτεια είναι η άμεση αναδιανομή του 10% του ΑΕΠ από τα κέρδη προς την εργασία, σε παγκόσμιο και ελληνικό επίπεδο. Δυστυχώς, όμως, ο πανικός των ακραιφνών νεοφιλελευθέρων, μετά την κατάρρευση του συστήματος, είχε βραχεία διάρκεια.

Καλωσήρθατε!

Σας καλωσορίζω στο νέο μου ιστολόγιο. Μιλάμε ελεύθερα για οικονομία, δημιουργικές προτάσεις διαμέσω λόγου και αντιλόγου.

Μ.Δ.